بررسی جامعه شناختی- تاریخی پیدایش و عملکرد احزاب سیاسی در ایران از 1285- 1299

پایان نامه
چکیده

بعد از پیروزی انقلاب مشروطه نهادهای سیاسی جدید به سرعت وارد جامعه شدند و فعالیت سیاسی کیفیت متفاوتی پیدا کرد. دو حزب دموکرات و اعتدالیون، به عنوان اولین احزاب مهم و عمده در این دوره، در مجلس دوم شورای ملّی ایجاد و در طول مشروطه عملکردهای گوناگونی را ایفا کرده اند. ولی بی گمان دلایل آن به مسائلی برمی گردد که ریشه در دوره های قبل دارد. تحقیق حاضر به دنبال بررسی دو سوال زیر است: دلایل و ریشه های شکل گیری احزاب در ایران چه بوده است؟ و چه عوامل و نیروهایی بر عملکرد احزاب سیاسی در دوره 1285- 1299 تأ ثیر داشته اند؟ بدین منظور برای بررسی پیدایش از نظریه شکاف های اجتماعی استین روکان و برای بررسی عملکرد احزاب از مدلی که هوفربرت ارائه داده استفاده شده است. روکان بر شکاف های دولت/کلیسا و مرکز/حاشیه (ناشی از انقلاب ملی) و شکاف های کارگر/کارفرما و روستا/شهر (ناشی از انقلاب صنعتی) در پیدایش احزاب تأکید کرده است و هوفربرت بر شرایط تاریخی، اجتماعی و اقتصادی جامعه، ساختار قانونی-نهادی و سازماندهی و رهبری در عملکرد احزاب تأکید کرده است. در تحقیق حاضر از روش جامعه شناسی تاریخی، به سبک روایت تاریخی، استفاده شده و یافته ها حاکی از آنند که در ایران پیدایش احزاب تحت تأثیر شکاف عمده دولت/جامعه که به مرور به شکاف انقلابی/ارتجاعی تبدیل شده، تحولات ساختاری دوره قاجاریه و شکاف ایدئولوژیک نیروهای اجتماعی بوده است. عملکرد احزاب نیز متأثر از پایگاه اجتماعی-اقتصادی اعضا، موقعیت و منافع گروه های ذینفوذ در جامعه، ساختار قانون اساسی و هم چنین ایدئولوژی بوده است. کلیدواژه ها: پیدایش احزاب، عملکرد احزاب، مشروطه، دموکرات، اعتدالیون، شکاف اجتماعی، تحول ساختاری، ایدئولوژی، گروه های ذینفع، پایگاه اقتصادی-اجتماعی، ساختار قانون اساسی، روش تاریخی.

۱۵ صفحه ی اول

برای دانلود 15 صفحه اول باید عضویت طلایی داشته باشید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ویژگی های تاریخی و جامعه شناختی اندیشة سیاسی طالبوف تبریزی

عبدالرحیم طالبوف تبریزی از روشنفکران مردمگرای عصر مشروطیت است که بر خلاف سنت رایج روشنفکران هم عصرش مخاطب آثارش را حاکمان و پادشاهان قرار نداده بود.او وجود بحران عقب ماندگی از قافلة علم در جامعه وناکارآمدی در حکومت قاجاریه را به خوبی تشخیص داده بود و به دنبال پیدا کردن راه حلی برای نجات کشور بود.این مقاله با مبنا قرار دادن چارچوب نظری توماس اسپریگنز که پیدایش اندیشة سیاسی را در ذیل بحرانهای ا...

متن کامل

علل نهادینه نشدن احزاب سیاسی در ایران ( ه.ش. 1357-1285)

هدف اصلی رساله حاضر پرداختن به "علل نهادینه نشدن احزاب سیاسی در ایران ( 1285 تا 1357 ه.ش)" است. بدون شک، حزب سیاسی در معنای جدید آن برای نخستین بار در کشورهای غربی پدیدار گشت و با فراز و فرودهایی فرایند نهادینه شدن را سپری نمود و سپس به سایر کشورها راه یافت. در ایران اولین احزاب سیاسی در مجلس دوم شورای ملی رسمیت یافتند و شروع به فعالیت کردند. اما، احزاب ایران بر خلاف احزاب اروپایی علی رغم ت...

15 صفحه اول

مسئولیت ‌کیفری احزاب سیاسی در حقوق ایران

شناسایی مسئولیت کیفری برای اشخاص حقوقی از موضوعات بحث‌برانگیز حقوق جزا است. یکی از مهم‌ترین اشخاص حقوقی حزب است که مسئولیت کیفری آن از جوانب مختلف حائز اهمیت است. این مقاله ابتدا به تعریف، مفهوم و پیشینه حزب پرداخته و پس از تبیین شخصیت حقوقی احزاب و تعیین زمان تشکیل شخصیت حقوقی آن از لحاظ ثبوتی و اثباتی، شرایط قانونی برای فعالیت احزاب را بیان نموده است. ضرورت‌‌ شناسایی مسئولیت کیفری برای احزاب ...

متن کامل

گفتمان مشروطیت و تاثیر آن بر روابط خارجی ایران (1299 - 1285)

بایگانی­ها،احکاموپرونده­هایگفتمانمشروطیتنشانمی­دهدکهدالمرکزیدراینگفتمانعبارتبوداز «استبداد»ودال­هایمسلطدیگرحولایندالمرکزی،همهمسائلمربوطبهامورداخلیایرانازجملهعدالت،حقوقرعیت (شهروندی)؛وقانونبودند. اینگفتماندوپیامدپیش­بینینشدهدربعدروابطخارجیایرانداشت: اولاین­کهپیروزیانقلابمشروطهدرایراندرعملموجبتضعیفحکومتمرکزیودرنتیجهگسترشوتقویتحکومت­هایمحلیدرایرانگردید،ودومگفتمانمشروطیتحولمحوردال­هایمربوطبهامورداخ...

متن کامل

بررسی نگرش مردم نسبت به احزاب سیاسی در ایران

مقاله حاضر برگرفته از پژوهشی است که در تابستان 1387 در مرکز تحقیقات سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران با هدف بررسی میزان آگاهی و گرایش سیاسی مردم به احزاب و گروه‌های سیاسی در ایران، انجام شده است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد:بیش از 58درصد مردم از طریق صدا‌و‌سیما از عملکرد و برنامه‌های احزاب و گروه‌های سیاسی کشور آگاه می‌شوند.نگرش مردم به احزاب، متأثر...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023